Dieta paleolityczna sposobem na optymalne żywienie?
13.09.2013
Każdego dnia naukowcy publikują nowe odkrycia dotyczące odżywiania. Są też eksperci, którzy twierdzą, że wszystko, czego nam potrzeba, to dieta identyczna z tą, jaką stosowali nasi przodkowie z ery kamienia łupanego.
Dieta paleo, zwana też dietą jaskiniowców, wojowników lub dietą epoki kamienia łupanego to jadłospis obejmujący pokarm roślinny i zwierzęcy, do jakiego dostęp mięli nasi przodkowie sprzed 10 tysięcy lat. Dlaczego mielibyśmy cofnąć się w czasie i w taki sposób jadać? Bo nasze ciała są genetycznie zaprogramowane do przyjmowania właśnie takiego pokarmu. Zwolennicy diety paleo przekonują, że taki sposób odżywiania zapewnia nam wszystkie niezbędne składniki odżywcze i zapobiega wielu chorobom.
Co mówią zwolennicy diety paleo?
Loren Cordain, lekarz, profesor na Colorado State University, a jednocześnie autor diety paleo twierdzi, że badania naukowe udowodniły, że ten rodzaj żywienia jest dla nas optymalny, obniża ryzyko chorób serca, stanów zapalnych, nadciśnienia, pomaga osiągnąć i utrzymać prawidłową masę ciała, gwarantuje maksymalną sprawność i kondycję fizyczną.
Na wielu stronach internetowych poświęconych diecie paleo oraz w wielu książkach napisanych na ten temat można przeczytać, że współczesna dieta jest odpowiedzialna za epidemie otyłości, chorób serca, cukrzycy i innych schorzeń.
Sceptycy natomiast twierdzą, że ludzkość zdążyła już przystosować się do większej liczby różnorodnych produktów spożywczych, w tym do pełnego ziarna, nabiału i roślin strączkowych. Tymczasem Loren Cordain przekonuje, że nasze geny nie zdążyły się do nich przystosować, co sprzyja powstawaniu stanów zapalnych na poziomie komórkowym, a tym samym promuje rozwój chorób cywilizacyjnych.
Co można jeść, będąc na diecie paleo?
Najprościej rzecz ujmując, jeść można wszystko, co można było upolować, złowić i zebrać w erze paleolitycznej – mięso, ryby, jaja, mięczaki i skorupiaki, orzechy, warzywa, rośliny korzeniowe, owoce, jagody. Niestety taki sposób jedzenia jest praktycznie nieosiągalny, bo niemal wszystkie dostępne owoce i warzywa, a także mięso są obecnie uprawiane lub hodowane. Zatem możliwe jest jedynie zbliżenie się do diety naszych przodków poprzez jedzenie produktów bezglutenowych oraz chudego mięsa, jaj, ryb, owoców i warzyw z hodowli i upraw ekologicznych.
W diecie paleo nie ma nabiału, ziaren, cukru, roślin strączkowych, ziemniaków, przetworzonego oleju, a więc tych produktów, które weszły do ludzkiego menu po rozpoczęciu się rolnictwa.
Będąc na diecie paleo należy unikać soli i napojów innych niż woda, woda kokosowa, organiczna zielona herbata.
Apetyt na słodycze można zaspokajać dzikim miodem i cukrem palmowym, które można jeść w ograniczonych ilościach.
Niektóre wersje diety paleo dopuszczają włączanie do planu żywienia pewne ilości oliwy z oliwek czy oleju lnianego.
Jak to działa?
Wyjątkowe, prozdrowotne działanie diety paleo przypisuje się wysokiej zawartości białka, błonnika i zdrowych płynów, które sycą, pomagają kontrolować poziom cukru we krwi, zapobiegają tyciu i cukrzycy typu 2. Aby skorzystać z tego korzystnego wpływu na zdrowie wystarczy sprawić, by 80% pokarmu była zgodna z dietą paleo. Loren Cordain proponuje, aby każdy zainteresowany jego dietą poświęcił na nią dwa tygodnie i zorientował się, jaka jest różnica w samopoczuciu.
Plan diety paleo obejmuje zachęcanie osób ją stosujących do regularnego podejmowania aktywności fizycznej. Nasi przodkowie sprzed 10 000 lat byli przecież aktywni, bo zdobycie pokarmu i zapewnienie sobie bezpieczeństwa wymagało od nich dużo pracy i ruchu. Zdobycie ekologicznego pokarmu w dzisiejszych czasach wymaga mniejszego nakładu sił, zatem musimy zadbać o to, by znajdować czas na ruch.
Dieta paleo a ekspercki punkt widzenia
Dietetycy od lat zachęcają do jadania większej ilości chudego mięsa, owoców i warzyw oraz do ograniczania ilości cukru i soli w diecie, a także do unikania przetworzonego jedzenia. Jednak ich zalecenia obejmują także nabiał, rośliny strączkowe i pełne ziarna, których korzystne dla zdrowia ludzi działanie udowodniono w wielu badaniach naukowych.
Wielu specjalistów twierdzi, że dieta paleollityczna ma wiele zalet, ale ograniczenia jakie stawia sprawiają, że jest tylko jedną z wielu diet, które ciężko utrzymać przez dłuższy czas. Nie przeprowadzono też dotąd żadnych długoterminowych badań, które byłyby podstawą do porównania jej wpływu na organizm z innymi, korzystnymi dla zdrowia dietami – śródziemnomorską, optymalną, itp.
Jeżeli postanowisz wypróbować dietę paleo, musisz pamiętać o suplemenatcji wapniem i witaminą D, których przy tym sposobie jedzenia może brakować w organizmie.