Suplementacja diety – niebezpieczeństwa i błędy
13.01.2015
Coraz większe zainteresowanie suplementami diety wynika z faktu nasilenia się w ostatnich latach trendów związanych ze zdrowym stylem życia, większej świadomości profilaktyki chorób, jak również rosnącej dbałości o wygląd zewnętrzny.
Niebezpieczeństwa związane z suplementacją
Największym niebezpieczeństwem związanym ze stosowaniem suplementów diety jest ryzyko przedawkowania i pojawienia się skutków ubocznych. Jest to szczególnie groźne, ponieważ objawy, jeśli dawka nie jest zbyt duża, pojawiają się ze sporym opóźnieniem (kilka miesięcy, a nawet kilka lat). Ponadto wiele objawów jest trudnych do skojarzenia ze stosowaniem preparatu, np. ból głowy czy zaburzenia pracy przewodu pokarmowego. Pojawienie się objawów i stopień ich nasilenia uzależnione są od dawki, a także czynników takich jak wiek, masa ciała, stan zdrowia czy indywidualne predyspozycje. Przykładowo: coś, co nie zaszkodzi osobie dorosłej może w dużym stopniu zaszkodzić małemu dziecku. Osoby bardziej wrażliwe oraz chore, w porównaniu do mniej wrażliwych i zdrowych, są bardziej narażone na skutki uboczne przedawkowania różnych substancji.
Inne niebezpieczeństwo dotyczące suplementacji to zaburzone proporcje między poszczególnymi składnikami, co w istotny sposób wpływa m.in. na ich biodostępność, czyli możliwość wykorzystania przez organizm. Zbyt duża ilość pewnego składnika może negatywnie wpływać na wchłanianie innego, np. zależność wapń- żelazo.
Kolejne niebezpieczeństwa związane z niewłaściwą suplementacją to interakcje składników pokarmowych z lekami, jak również zafałszowanie wyników badań lekarskich. Przykładem pierwszego może być wpływ doustnych środków antykoncepcyjnym na gospodarkę mineralną organizmu kobiety. Jako przykład drugiego można podać wynik „fałszywie dodatni” na obecność krwi w kale, pojawiający się wskutek spożywania nadmiernych ilości żelaza w formie preparatu farmaceutycznego.
Błędy w stosowaniu suplementów
Jednym z najczęstszych błędów jest stosowanie jedno- lub wieloskładnikowych suplementów przy niepotwierdzonych niedoborach w diecie. Ponadto w wielu przypadkach forma i dawka suplementu są nieodpowiednio dobrane. Badania naukowe potwierdzają, że niekiedy dawki suplementowanych składników wielokrotnie przekraczają zalecane ilości.
Kolejna rzecz to czas trwania suplementacji. Przy stwierdzonych deficytach pewnych składników w zwyczajowo spożywanej diecie, podaż suplementu powinna trwać do czasu, kiedy zostaną wprowadzone stosowne zmiany w sposobie odżywiania i wyrównane niedobory. Zupełnie inna sytuacja ma miejsce w przypadkach, kiedy suplementacja dotyczy chorób przewlekłych, kobiet w ciąży czy matek karmiących.