Czy sól szkodzi?
21.01.2014
Prawdą jest, że obniżenie zawartości w diecie może obniżać ciśnienie krwi, ale nie można twierdzić, że działanie to zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób serca i przedwczesnej śmierci.
Czy naprawdę musimy unikać soli?
Zalecana dawka sodu w diecie wynosi 1500-2300 mg dziennie. 1500 mg sodu odpowiada ¾ łyżeczki soli (3,75g soli). 2300 mg znajduje się w jednej łyżeczce soli (6 g).
Przeciętny człowiek zjada dziennie około 3400 mg soli, soląc własnoręcznie przygotowywane potrawy i jedząc żywność przetworzoną. To oznacza, że według różnych organizacji zajmujących się ustalaniem norm żywienia człowieka, niemal każdy z nas powinien ograniczyć spożycie soli. Tylko, czy sól nam naprawdę szkodzi? Czy ograniczenie jej spożycia może w znaczący sposób wpłynąć na nasze zdrowie?
Sód jest kluczowym dla ciała elektrolitem. Wiele naturalnych produktów spożywczych go zawiera, ale większość sodu w diecie pochodzi z soli, która składa się w 40% sodu i w 60% z chloru. Sód zatrzymuje wodę w organizmie (co podnosi ciśnienie krwi) i utrzymuje płyny wewnątrz- i zewnątrzkomórkowe w równowadze. Wraz z potasem zapewnia prawidłowy ładunek elektryczny na błonach komórkowych, co jest absolutną podstawą prawidłowej pracy systemu nerwowego i pracy mięśni. Nasze organizmy nie potrafią prawidłowo funkcjonować bez sodu.
Gdzie leży prawda?
Prawdą jest, że ograniczenie soli w diecie obniża ciśnienie krwi. U osób cierpiących na nadciśnienie, redukcja soli w diecie owocuje spadkiem ciśnienia skurczowego średnio o 5,39 mm Hg, a rozkurczowego o 2.92 mm Hg. U osób z prawidłowym ciśnieniem krwi redukcja ta wynosi odpowiednio: 2.42 i 1.00 mm Hg.
To niewiele, prawda? Jednak każdy z nas słyszał o tym, że należy unikać soli w diecie, bo jej nadmiar (wg norm 2300 mg dziennie) powoduje poważne choroby. Warto w tym momencie wspomnieć, że nadciśnienie nie zabija, nie jest przyczyną chorób ale czynnikiem ryzyka rozwoju chorób. Zatem skuteczne obniżenie ciśnienia krwi wcale nie wyklucza rozwoju choroby, zwłaszcza jeśli powoduje inne niekorzystne skutki.
Co dzieje się, gdy mimo wszystko ograniczymy ilość soli w diecie?
Niestety, nic dobrego. Dociekliwym polecamy zapoznanie się z badaniami.
Zalecenie ograniczania spożycia soli jest bezużyteczne dla większości ludzi, a dla niektórych może być wręcz szkodliwe. Jakie zatem skutki niesie ze sobą zbyt mała ilość sodu w diecie?
- zwiększenie poziomu złego cholesterolu LDL (o blisko 5%) i trój glicerydów (o blisko 6%),
- insulinooporność – już po 7 dniach odmawiania sobie sodu można sprawić, że ciało stanie się mniej wrażliwe na insulinę. Insulinooporność jest przyczyną otyłości, cukrzycy typu II, syndromu metabolicznego.
- zaburzenia poziomu elektrolitów – szczególnie niekorzystne lub wręcz niebezpieczne w przypadku sportowców i ludzi prowadzących aktywny tryb życia,
Wnioski: jeśli jesteś osobą o prawidłowej masie ciała, masz dobry stan zdrowia, a na dodatek jesteś aktywny fizycznie, nie musisz obniżać zawartości soli w diecie.
Badania
- Taylor RS, et al. Reduced dietary salt for the prevention of cardiovascular disease. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2011.
- Jurgens G, et al. Effects of low sodium diet versus high sodium diet on blood pressure, renin, aldosterone, catecholamines, cholesterols, and triglyceride. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2003.
- Garg R, et al. Low-salt diet increases insulin resistance in healthy subjects. Metabolism, 2011.