Białka (proteiny)

Biologicznie wartościowe białko jest składnikiem niezbędnym przy budowaniu, utrzymywaniu 
i wzmacnianiu mięśni oraz we wszystkich fazach intensywnego treningu. Proteiny (białka), będące obok wody głównym składnikiem ciała, znajdują się w mięśniach, skórze, enzymach, włosach, itd. Organizm nie potrafi magazynować białek, ani substancji, z których są zbudowane (aminokwasów), dlatego muszą być one regularnie dostarczane wraz 
z pożywieniem. Poza tym, intensywne obciążenie mięśni podczas treningu prowadzi 
do wzmożonego zużycia białka:

Ilość białka na kilogram masy ciała:

• osoby nie uprawiające sportu..........................................0,8 g
• dyscypliny wytrzymałościowe.........................................1,3 g
• dyscypliny siłowo-szybkościowe..........................1,2 g – 1,5 g
• dyscypliny siłowe................................. ..............1,8 g – 2,5 g

Białko najlepszej jakości

Aż 20 różnych aminokwasów jest składnikiem zjadanego przez nas pożywienia, a przez 
to i budulcem wewnętrznych struktur białkowych organizmu. Podczas trawienia, białka rozkładane są na części składowe – aminokwasy, a te z kolei są przyswajane przez organizm. Aby możliwa była synteza określonego białka ustrojowego np. mięśni, konieczna jest obecność odpowiednich aminokwasów w wystarczającej ilości i w tym samym czasie. Synteza białka jest poważnie zaburzona nawet wtedy, gdy brakuje choćby jednego aminokwasu, a wszystkie pozostałe są dostępne w odpowiedniej ilości.

Istnieje 8 niezbędnych dla człowieka aminokwasów: leucyna, izoleucyna, walina, lizyna, metionina, treonina, tryptofan i fenyloalanina. Oznacza to, że muszą one być bezwzględnie dostarczone do organizmu wraz z pożywieniem. To właśnie one określają biologiczną wartość i jakość białka. Poza nimi istnieje 12 innych aminokwasów (nie niezbędnych), które są nie mniej ważne dla organizmu. Od aminokwasów niezbędnych odróżnia je fakt, iż organizm potrafi je sam syntetyzować.

A wszystko zależy od wartości biologicznej

Białko, które zawiera wszystkie 8 niezbędnych aminokwasów w odpowiednich, korzystnych dla budowania nowych struktur ustrojowych proporcjach, nazywane jest białkiem wysokowartościowym. Im wyższa jest biologiczna wartość białka, tym większa jest jego efektywność. Oznacza to możliwość spożywania mniejszej ilości takiego białka, bez jakichkolwiek strat dla organizmu.

Białka posiadające wysoką wartość biologiczną to: białko mleka, białko serwatki (laktoalbuminy i laktoglobuliny) oraz białko jaja kurzego. Optymalna kombinacja tych białek pozwala osiągnąć wartość biologiczną uzyskanego koncentratu wynoszącą 139.

Tradycyjne, codziennie spożywane źródła białka takie jak: ryby, mięso, jajka czy produkty mleczne, dostarczają wprawdzie wysokowartościowe proteiny, mają jednak przy tym tę wadę, iż zawierają dodatkowo niepożądane składniki takie jak: tłuszcz, puryny, cholesterol, itd.

Alternatywą są dla nich preparaty białkowe Inkospor. Dostarczają one proteiny o wartości biologicznej do 139, będąc jednocześnie niemal pozbawionymi tłuszczu, puryn czy cholesterolu.

Funkcja białek w sporcie:

• niezbędne do budowy masy mięśniowej,
• tkanka mięśniowa i tkanka łączna są mniej podatne na kontuzje,
• budowa masy mięśniowej po przerwie treningowej,
• ochrona tkanki mięśniowej narażonej na rozpad, w celu pozyskania energii w wysiłkach 
  o dużej intensywności.

W sytuacji niedoboru białka bądź energii, organizm sięga po własne rezerwy białkowe. Oznacza to spadek wydajności treningu i obniżenie osiągnięć sportowych, a także mniejsze przyrosty masy mięśniowej. Dlatego właśnie dla sportowców, tak ważne jest codzienne dostarczanie organizmowi wartościowego białka. Kulturysta ważący 90 kg dla utrzymania masy mięśniowej musi spożyć codziennie 225 g białka, co odpowiada zjedzeniu 1,1 kg wołowiny. Aby nie obciążać organizmu tak ogromną ilością mięsa (zawierającego dodatkowo tłuszcz, cholesterol, puryny itd.), zaleca się stosowanie wysokie jakości odżywek białkowych.

Wielu sportowców uprawiających dyscypliny wytrzymałościowe sądzi, że odżywki białkowe 
są przeznaczone jedynie dla uprawiających sporty siłowe. W dużym stopniu niedoceniają własnego zapotrzebowania. A trzeba wiedzieć, że podczas dwugodzinnego treningu ich organizmy zużywają prawie 40 g białka. Do procesów energetycznych mięśnie wykorzystują częściowo aminokwasy, podstawowe składniki budulcowe białek. Ponadto ze względu na zużywanie się włókien mięśniowych, zmiany struktury membran komórkowych oraz zwiększone wykorzystanie enzymów i hormonów zwiększa się zapotrzebowanie na białko. Aby nie zaprzepaścić efektu treningowego, zużyte białko należy po treningu jak najszybciej uzupełnić.