Wpływ efektu jo-jo na metabolizm

Okazuje się, że efekt jo-jo, czyli naprzemienne chudnięcie i odzyskiwanie nadwagi nie jest tak szkodliwe jak się wszystkim wydawało. Dlatego każdy, kto doświadczył już niepowodzeń w odchudzaniu, chudnąc a następnie ponownie szybko odzyskując nadwagę, nie powinien rezygnować z podejmowania kolejnych prób uzyskania prawidłowej masy ciała.

W USA 75% ludzi ma nadwagę lub cierpi na otyłość i szacuje się, że przynajmniej połowa amerykańskich kobiet jest aktualnie na diecie. Wiadomo, że nadmierna masa ciała, a szczególnie otyłość, stwarzają zagrożenie dla zdrowia, podnosząc ryzyko niektórych rodzajów raka, chorób serca i cukrzycy. Ocenia się, że aż 25 do 30% wszystkich przypadków raka związanych jest z nadwagą i siedzącym trybem życia, co oznacza, że utrzymując prawidłową masę ciała i prowadząc aktywny tryb życia można im zapobiegać.

W badaniach wzięło udział 439 kobiet cierpiących na nadwagę lub otyłość i prowadzących siedzący tryb życia. Panie miały od 50 do 75 lat. Przydzielono je losowo do jednej z czterech grup: stosujących wyłącznie dietę o obniżonej kaloryczności, stosujących wyłącznie ćwiczenia (szybki marsz), stosujących dietę redukcyjną wraz z ćwiczeniami oraz do grupy kontrolnej, która nie stosowała ani diety, ani ćwiczeń. Po roku panie z grup stosujących dietę oraz dietę wraz z ćwiczeniami obniżyły swoją masę ciała średnio o 10%.
Celem badania było stwierdzenie czy panie, które wcześniej doświadczyły efektu jo-jo, miały jakiekolwiek trudności z ponownym zrzuceniem nadwagi w porównaniu do kobiet, które wcześniej nie doświadczyły ponownego tycia po kuracji odchudzającej. W grupie badanej 42% pań (110 kobiet) miało wcześniejsze doświadczenia z efektem jo-jo – co najmniej trzy razy po schudnięciu przynajmniej 5 kg ponownie tyły. Panie te na początku badania były średnio 10 kg cięższe od kobiet, które dotychczas nie doświadczyły efektu jo-jo. Natomiast po zakończeniu próby nie stwierdzono u nich żadnych znaczących różnic w reakcji organizmu na działania odchudzające. U wszystkich pań waga spadała podobnie, podobnie też malała zawartość tłuszczu w ciele i zmieniała się masa mięśniowa. Także ciśnienie krwi, poziom hormonów (leptyny i adiponektyny) i wrażliwość ciała na insulinę były takie same u pań doświadczonych efektem jo-jo i nie znających go. Są to pierwsze wyniki badań, które miały ocenić, czy efekt jo-jo zmienia metabolizm. Wnioski z nich płynące są optymistyczne i potwierdzają, że nawet wcześniejsze, liczne nieudane próby odchudzania nie zmniejszają szans na osiągnięcie prawidłowej masy ciała.

Niech zatem dotychczasowe porażki nie zniechęcają nikogo do podejmowania starań o pozbycie się nadwagi! Szanse na sukces w przypadku osób, które doświadczyły efektu jo-jo są takie same jak w przypadku osób, które nie miały z nim do czynienia.

Badania przeprowadzono w Fred Hutchinson Cancer Research Center, a ich wyniki opublikowano w sierpniu b.r. w internetowym wydaniu "Metabolism".