Co boli w szyi?

Bóle kręgosłupa stały się w naszej populacji tak powszechne, iż wiele osób się z nimi pogodziło i zaakceptowało jako części ich życia. Dolegliwości pojawiają się i przechodzą, jednak czasem utrzymują się nieco dłużej. Najczęstsza diagnoza jaką wówczas słyszymy i powtarzamy to zmiany zwyrodnieniowe - nic się nie da zrobić. Ale czy na pewno? Przede wszystkim należy zacząć od tego, co dokładnie jest źródłem bólu.

W dysfunkcjach odcinka szyjnego kręgosłupa objawy bólowe mogą być bardzo rozległe, często słyszymy: boli mnie kark, szyja, ramiona, głowa, drętwieją mi ręce. Zazwyczaj powodem tych dolegliwości są stany przeciążeniowe, które podnoszą napięcie mięśniowe. Czynnikiem, który działa na naszą niekorzyść jest grawitacja ziemska, astatyczne napięcie związane z nią towarzyszy nam cały czas. Tego rodzaju przeciążenie jest konsekwencją utrzymywania nieodpowiedniej postawy ciała zarówno w pracy, podczas odpoczynku czy w szkole. Kolejnym sprawcą przeciążeń są nasze emocje – codziennie jesteśmy wystawiani na działanie stresu. Nasze ciało odbiera to jako zagrożenie i przygotowuje się do obrony podwyższonym napięciem, którego później nie potrafimy rozładować.

Powyższe stany nakładają się na siebie, co skutkuje podwyższonym napięciem mięśniowym. Ciągła stymulacja mięśnia do napięcia powoduje jego podrażnienie, które objawia się najczęściej bólem i skróceniem. Z reguły nie odczuwamy tego jako bólu mięśnia, ale jako ból głowy, barku albo ramienia. Podrażnione mięśnie tworzą tzw. punkty spustowe, które promieniują dolegliwości w inne miejsca. Dyskomfort pojawiający się podczas ruchu powoduje, iż unikamy bolesnych pozycji. Co w rezultacie skutkuje dalszym usztywnianiem kręgosłupa.

Przyjmowanie niefizjologicznej postawy ciała oprócz zmian w mięśniach wpływa także na kręgi i ich połączenia między sobą. Każdy kręg jest połączony z następnym parą stawów i licznymi więzadłami, które w nieprawidłowym ustawieniu są ciągle rozciągane bądź ściskane. Może skutkować to bólem miejscowym lub wypromieniowanym. Ból odległy będzie podobny do bólu o charakterze korzeniowym.

Zmienione ustawienie i stałe drażnienie tkanek okołostawowych dłuższym okresie skutkuje zmianą naturalnych krzywizn kręgosłupa. By lepiej amortyzować wstrząsy i lepiej przenosić obciążenia, kręgosłup wygięty jest w kształcie litery „S” – w odcinku szyjnym naturalnym łukiem jest lordoza. Nieodpowiednie stymulowanie może doprowadzić do wypłaszczenia całkowitego lub częściowego, a nawet odwrócenia krzywizn. Taka sytuacja zmienia warunki biomechaniczne nie tylko odcinka szyjnego kręgosłupa ale wszystkich jego części. Jest to proces długotrwały, jeśli się jednak dokona, kręgosłup jest bardziej podatny na przeciążenia i łatwiej ulega zmianom zwyrodnieniowym, co powoduje sztywnienie stawów i zmniejsza ruchomość.

Zmieniona mechanika kręgosłupa oprócz ułatwienia występowania zmian zwyrodnieniowych, doprowadza także do „wypadania krążków”. Uwypuklone jądro galaretowate może doprowadzić do ucisku na korzeń nerwowy a także na sam rdzeń. Konflikt korzeniowo dyskowy może dawać objawy w miejscu samego ucisku lub na przebiegu zajętego nerwu. Będą to zaburzenia czucia (przeczulica, brak czucia), mrowienia, niedowłady mięśniowe, uczucia ciepła lub zimna. Jeśli jądro miażdżyste wydostanie się poza pierścień włóknisty powodując konflikt korzeniowo dyskowy nie jest możliwe „wciśniecie lub nastawienie” tego krążka. Możliwa jest natomiast zmiana pracy mięsni, poprawa mechaniki stawów i zmiana ergonomii pracy, co będzie skutkowało zmianą objawów i z czasem dyskopatia może się zmniejszyć.

Struktur, które mogą powodować ból w szyi jest bardzo wiele. Jak widać bóle pozamiejscowe nie zawsze są spowodowane uciskiem na nerw i dyskopatią. Jednak by je rozpoznać potrzebne jest dokładne i precyzyjne badanie. Odpowiednio wcześnie podjęte leczenie powinno doprowadzić do całkowitego wyleczenia. Bowiem nie jesteśmy bezradni w obliczu dolegliwości utrzymujących się dłuższy czas, potrzebne jest jednak odpowiednie nastawienie pacjenta.

Autor: Miłosz Rękawek