Narciarstwo - ryzykowny sport?

Jedną z głównych przyczyn urazów jest  niewystarczające przygotowanie do sezonu zimowego podczas lata i jesieni. Wiąże się ono z nadmiernym zmęczeniem mięśni podczas jazdy i w konsekwencji gorszą kontrolą nerwowo-mięśniowa, co prowadzi do upadku i kontuzji. Równie częstą przyczyną urazów jest jazda dzieci i początkujących bez odpowiedniego nadzoru, co wprowadza na trasie chaos i zagrożenie dla osób trzecich, próbujących ominąć mniej wprawnego narciarza. Kolejnymi elementami składającymi się na zagrożenie dla zdrowia są zarówno warunki śniegowe panujące na stoku, jak i warunki atmosferyczne, do których należy dostosować prędkość jazdy. Istotna jest także technika jazdy, tłok na stoku, oraz odpowiedni dobór  sprzętu i jego przygotowanie. W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko na 20-30%  urazów nie mamy wpływu.

Do najczęstszych urazów należą: uszkodzenia ścięgien, więzadeł, skręcenia i zwichnięcia stawów, złamania kości oraz stłuczenia.

Urazy głowy występują w 10-20% wszystkich urazów. Można im zapobiegać poprzez zakładanie kasku. U dzieci urazy głowy występują 2 razy częściej niż u dorosłych.

Kolano
30-40% wszystkich urazów na nartach stanowią urazy kolan. Na snowboardzie do tego typu urazów nie dochodzi ponieważ nogi snowboardzisty są wspólnie ustabilizowane na jednej desce, co uniemożliwia skręcenie kolan. Jedyną możliwością uszkodzenia kolana na snowboardzie, nie licząc stłuczeń, jest sytuacja w której osoba zjeżdżająca z wyciągu upadnie, a ma jedną nogę wypiętą z deski. Na nartach stopa jest stabilna w bucie, więc to kolano jest narażone na duże siły skrętne, co prowadzi najczęściej do uszkodzeń więzadła krzyżowego przedniego, więzadła pobocznego przyśrodkowego i łąkotki przyśrodkowej. Uszkodzone mogą zostać wszystkie 3 struktury lub każda z osobna, co zależy od wielkości urazu. Inne struktury mogące ulec uszkodzeniu w obrębie kolana to łąkotka boczna, więzadło krzyżowe tylne, więzadło poboczne strzałkowe, ścięgna mięśni zginających kolano oraz mięsień czworogłowy lub jego przyczepy.

Bark

Uszkodzenia  barków są po urazach kolan najczęstszymi urazami u narciarzy, jednak dużo częściej występują u snowboardzistów. Występują trzy mechanizmy urazów barku:

- bezpośredni upadek na bark,

- upadek na dłoń i przeniesienie siły do barku,

- upadek na dłoń i działanie na bark siły skręcającej.

Podczas tych urazów najczęściej dochodzi do uszkodzenia obrąbka w wyniku podwichnięcia lub zwichnięcia stawu, naderwania lub zerwania ścięgien stożka rotatorów, złamania panewki stawu ramiennego, kości ramiennej lub obojczyka.

Nadgarstek
25% wszystkich urazów snowboardzistów stanowią kontuzje nadgarstka. 70% wszystkich urazów nadgarstka to złamane kości. Urazy kciuka u narciarzy to 5% wszystkich urazów, a u snowboardzistów 3%.

Kręgosłup
Urazy kręgosłupa u narciarzy występują stosunkowo rzadko i wiążą się z upadkiem przy dużej prędkości, jazdą po muldach lub zderzeniem z drugą osobą. Zazwyczaj są to nadciągnięcia mięśni lub ich stłuczenia. Uszkodzenia krążka międzykręgowego występują niezwykle rzadko.

Zanim staniesz na stoku
Trening przygotowujący nogi do zimy powinien rozpocząć się co najmniej dwa miesiące przed wyjazdem i powinien być wykonywany 2-3 razy w tygodniu. Podstawową sprawą jest praca nad siłą i elastycznością mięśni prostujących oraz zginających kolano, mięśni łydek, pośladkowych i przykręgosłupowych. Ważne są również ćwiczenia koordynacyjne i proprioceptywne (czucia głębokiego), co pomoże lepiej poruszać się na stoku, ułatwi utrzymanie równowagi na jednej narcie w krytycznych momentach i pomoże uniknąc upadku i ewentualnej kontuzji.

Przygotowanie do nart - Zobacz cały trening!

Autor: Rafał Kacprzak - Fizjoterapeuta

LIONFITNESS